چکیده:
شناساندن ارزش تفسیر صحابه و تابعین، كسانی كه به عصر نبوت و زمان نزول قرآن نزدیك بوده‌اند، می‌تواند گامی در جهت استفاده‌ی بیشتر مفسران از نظرات و آگاهی‌های آنان و راهنمایی برای دست یافتن به تفسیر صحیح آیات قرآن باشد. مقایسه اقوال صحابه و تابعین و دیگر مفسران با یكدیگر و نیز مقایسه روایات تفسیری نقل شده از ائمه (ع) با تفسیر صحابه و تابعین، میزان صحت تفسیر هر یك از صحابه و تابعین را مشخص می‌کند و همچون غربال، نظرات صحیح از غیر صحیح آنان را، جدا می‌نماید. در این پایان‌نامه، روایات تفسیری نقل شده از سعید بن جبیر گزینش و مورد مقایسه با اقوال صحابه و تابعین و روایات رسیده از معصومین (ع) واقع شد. از این مقایسه می‌توان به نظرات مختلف صحابه و تابعین، میزان اختلاف آراء آنان، ارزش تفسیر سعید بن جبیر، میزان فاصله تفسیر صحابه و تابعین و نیز تفسیر سعید بن جبیر از تفسیر ائمه (ع) دست یافت و مفسران می‌توانند از این رهگذر، در به دست آوردن تفسیر صحیح قرآن استفاده كنند. به‌طور خلاصه می‌توان گفت: به نظر می‌رسد پس از مقایسه‌ی آراء تفسیری سعید، گفتار وی به روایات تفسیری شیعه شبیه‌تر است و تفسیر وی دارای ارزش والایی است كه می‌تواند مورد استفاده و مرجع مفسران قرار گیرد.
كلیدواژه‌ها: تفسیر، سعید بن جبیر، روایات تابعین، تفسیر ائمه، اسباب نزول.
فصول پایان‌نامه:
این پایان‌نامه در سه فصل به تبیین مطالب خود پرداخته است:
فصل اول: «كلیات»
* شرح‌حال و فضای حاكم بر دوره زندگی سعید
* شیوه‌های تفسیری سعید بن جبیر
فصل دوم: «مقایسه روایات فقهی و غیر فقهی سعید با روایات منقول ائمه (ع) صحابه و تابعین»
* آیات فقهی
* آیات غیر فقهی
فصل سوم: «روایات سبب نزول سعید بن جبیر»
* كلیاتی پیرامون سبب نزول: تعریف سبب نزول و تفاوت آن با شأن نزول
* بررسی روایات سبب نزول سعید بن جبیر.
