چکیده:
یکی از عوامل تغییر و تحریف ادیان آسمانی، ورود عناصر جعلی و خرافـی بـه سـاحت مقـدس دیـن و بـسط و گسترش آن در قالب آموزههای دینی بوده است. بهطورکلی منظور از خرافه، پدیدهای است که هیچگاه مورد قبـول عقل، شرع و علم نبوده اما در طول تاریخ، افکار بسیاری از انسانها را بـه انحـراف کـشانده اسـت. زمینهها و عوامـل بسیاری از جمله علل روانی، شرایط اجتماعی و سیاسی و ... در پیـدایش خرافـات و رواج آن در بـین جوامـع دخیـل بودهاند. خرافات را به لحاظ میزان پای بندی مردم به آنها میتوان به دو دستهی اعتقادی و اجتماعی تقسیم نمود؛ اما پیرایش چهرهی دین از اوهام و خرافات و عرضهی حقـایق نـاب اسـلامی بـر مـردم، دغدغـه و هـدف همهی دینداران واقعی و در رأس آنها معصومان (ع) میباشد. از جمله راهکارهای معصومان (ع) در مبارزهی با خرافات، علاوه بر برخوردهای موردی با مصادیق آن، تلاش در جهت ارتقاء سطح فکری و علمـی و نیـز پرهیز دادن از زمینههای ابتلا به خرافه از جمله تقلید کورکورانه و پندار گرایی و ... بوده است.
کلیدواژهها:خرافه، جعل، انحراف، خرافه زدایی، سیره، معصومان (ع).
فصل پایاننامه:
این پژوهش در سه فصل نگارش شده است:
فصل اول: «معناشناسی خرافه و زمینههای پیدایش خرافات»
* معناشناسی خرافه
* زمینهها و عوامل پیدایش خرافات
فصل دوم: «انواع خرافات و شیوههای برخورد معصومان (ع)»
* بخش اول: خرافات اعتقادی:
بتپرستی
اعتقاد به حلول و تناسخ
اعتقاد به جبر
اعتقاد به الوهیت افراد
ادعاهای نیابت و مهدویت
* بخش دوم: خرافات اجتماعی
تطیر (فال بد زدن)
خرافات در مورد زن
اعتقاد به بخت و شانس
پیشگویی (طالع بینی)
سعد و نحس کواکب و ایام
فصل سوم: «راههای برونرفت از خرافه»
* رابطه دین و خرافات
* راهکارهای عمومی مقابله با خرافات
* راهکارهای کلی معصومان (ع) در مقابله با خرافات.