چکیده:
شهرری با پیشینه‌ای درخشان در طول تاریخ نام‌های متعددی یافت و با گذر از ایران باستان و تسنن در قرن سوم هجری به تدریج به تشیع روی آورد، این تغییر مذهب پس از پیروزی دُعات عباسی در قرون دوم هجری و مهاجرت سادات و شخصیت‌های علمی –سیاسی به مرکز ایران صورت گرفت که شخصیت های مهم این گروه: احمد بن حسن مادرانی که از شیعیان حمایت می‌کرد، وجود وکلای امامان به خصوص وکیل یکی از نواب امام زمان به نام ابوالحسین محمد بن جعفر اسدی، چهره‌های برجسته‌ای چون شاه عبدالعظیم حسنی، حسن بن زید، شیخ کلینی، شیخ صدوق، ابن قبه رازی و ...؛ که تأثیر شگرفی بر اوضاع سیاسی و مذهبی این شهر گذاشتند. ری به عنوان شاهراه ارتباطی از شمال به طبرستان و از جنوب به قم متصل بود و این خود یکی از عوامل مهم در نشر و گسترش تشیع در این شهر بوده. با ظهور دولت آل‌بویه در قرن چهارم و پنجم هجری، عصر جدیدی برای شیعیان ایران که در تقیه به سر می‌بردند آغاز شد، شیعیان با حمایت حاکمان و وزرای شیعی مذهب آل‌بویه به گسترش تشیع در این شهر پرداختند. وجود مکان‌هایی چون حوزه‌ی علمیه‌ی ری و تشکیل جلسات مناظره در مساجد و کتابخانه‌ها و رشد کلام و عقاید شیعه و همچنین ساخت بقعه برای خاندان اهل‌بیت و طهارت، نمونه‌هایی از تلاش آل‌بویه در شکوفایی تشیع در این شهر بوده است. ری به عنوان دومین پایگاه تشیع در ایران آن عصر و هم‌اکنون نیز به عنوان شهر شیعی شناخته می‌شود.
