چکیده:
فرانسیس فوکویاما بهعنوان اندیشمند آمریکائی که نظرات و اندیشه او از سال 1989 با نظریه پایان تاریخ مورد توجه اندیشمندان جهان قرار گرفته است. نظرات متعددی بعد از نظریه پایان تاریخ داشته است. وی مانند استادش هانتينگتون انتظار برخورد تمدن غرب با تمدن اسلامي شیعی در سال 2007 را داشته است. او برنامهریزی برای رفاهطلبی و رفاهزدگی مردم ایران را بهعنوان بهترین راه براندازی نظام سیاسی ایران به سیاستمداران غربی توصیه کرده است. آنچه در اين پایاننامه مورد توجه قرار گرفته است شيعه شناسي فوكوياماست. فوكوياما حكومت شيعي در ايران را رقيب ليبرال دموكراسي میداند و در رأس شيعه ايراني ولایتفقیه را نشانه گرفته و براي تضعيف شوراي نگهبان و ولایتفقیه و در نهايت نظام اسلامي شيعي در ايران نسخه میپیچد در اين گفتار شاخصههای منفي و مثبت سرمايه اجتماعي در ايران را بررسي میکنیم تا ببينيم مردم ايران رفاهزده و دينزده شدهاند يا خير. مسئله اصلي این است كه نظام اسلامي يا ليبرال دموكراسي كداميك ظرفيت لازم براي اداره جهان آينده را دارند. با نگاهي منصفانه نقاط قوت حكومت جهاني اسلام و نقاط ضعف ليبرال دموكراسي را برمیشماریم. موضوعي كه غرب را نگران كرده روحانيت سازمان يافته در رأس حكومت شيعه در ايران و الگو گرفتن كشورهاي منطقه از ايران است. دليل انتخاب موضوع اين پایاننامه بررسي تفكر براندازانه فوكوياما در مورد ايران است و در وصف ضرورت بررسي نظريات فوكوياما همين بس كه بدانيم كتاب پايان تاريخ وي به سي و شش زبان دنيا و در تیراژ سی و هفت ميليون نسخه به چاپ رسيده است. اين بدان معناست كه تفكرات وي مورد توجه قرار میگیرد. فوكوياما يك انديشمند درباری است به اين معنا كه تراوشات ذهنش در خدمت سياست خارجي سلطهطلبانه آمريكا قرار میگیرد. عنوان پايان تاريخ براي ليبرال دموكراسي و سخنراني وي در بیتالمقدس در جمع صهیونیستها شاهد اين مطلب است. او تلاش میکند با عنوان پايان تاريخ چهره مشروع از آمريكا در سطح جهان نشان دهد كه گويي بهترين نظام سياسي در جهان است و به بهانه صدور ليبرال دموكراسي. آمريكا به كشورهاي ديگر حمله نظامي میکند. ويژه نگري آنها نسبت به خودشان باعث شده تا نظامي برتر از ليبرال دموكراسيشان را برنتابند و هر نظامي غير از اين را محكوم به شكست میدانند. شيعه اثني عشري ايراني كه معتقد به كتاب و منتظر ظهور است پايان تاريخ را نه ليبرال دموكراسي بلكه ظهور مهدي موعود (عج) و پیروزی حق بر باطل در آخرالزمان و غايت تاريخ را معاد میداند. ناکارآمدی لیبرال دموکراسی برای برآورده کردن تمام نیازهای انسان امروز و شکست مهندسی معکوس فوکویاما درباره ایران نشان از ضعف نظام سياسي غرب براي اداره جهان آينده دارد؛ و در مقابل تعاليم انسانساز اسلام شيعي و توانایی عظيم آن جهت پاسخگويي به تمام نيازهاي بشر باعث شده تا حضرت امام خميني تئوري حكومت جهاني اسلام را مطرح كنند.