چکیده:

 پژوهش حاضر به بررسی تاریخ تشیع در کشمیر و مهم‌ترین تحولاتی که شیعیان در این منطقه پشت سر گذارده‌اند پرداخته است. گسترش دین اسلام در کشمیر توسط رینچن‌شاه که به دست سید شرف‌الدین اسلام آورد، آغاز شد. نخستین مبلغ شیعه در کشمیر، میر شمس‌الدین عراقی می‌باشد که در سال 884 ه.ق به‌عنوان سفیر خراسان به کشمیر آمد. او تمامی بت‌خانه‌ها را ویران نمود و به‌جای آن‌ها مسجد بنا کرد و در هر مسجدی مبلّغی قرارداد. از دیگر مبلغان شیعه در کشمیر، سید علی همدانی و سید محمد مدنی هستند که به ترتیب در سال‌های 774 و 796 هجری وارد کشمیر شدند؛ همچنین حکومت خاندان شیعه چک از سال 701 تا 720 هجری در کشمیر موجب رونق بیشتر تشیع گردید و علما و شاعران بسیاری در این زمان به تبلیغ تشیع می‌پرداختند. یکی دیگر از حاکمان شیعه، غازی شاه بود که در زمان وی همه اقشار مردم از آزادی کامل دینی برخوردار بودند. این حکومت از سال 968 تا 997 ادامه داشت. خاندان انصاری، موسوی و شیخ بحرینی نیز خدمات دینی زیادی را برای شیعیان انجام داده‌اند. البته برخوردهای خشنی هم در طول تاریخ با شیعیان صورت گرفته است که ازجمله، میرزا حیدر کاشغری سنی مذهب، اعتماد خان در سال 1032، سیک‌ها در سال 1246 هجری و مغولان در سال 1289 اقدام به کشتار شیعیان نموده، اموالشان را غارت کرده و مساجد و خانه‌های آنان را آتش زدند. در حال حاضر، شیعیان کشمیر در مناطق وادی کشمیر، له، کرگل و جمون در هندوستان، حدود یک‌میلیون و پانصد هزار نفر هستند. در مناطق کرگل و له، حدود پانصد نفر از روحانیون تحصیل‌کرده در حوزه‌های علمیه نجف و قم، حضور دارند که با مرکزیت مدرسه اثناعشریه اداره می‌شوند. از مراکز فرهنگی شیعیان در کشمیر می‌توان به ایجوکیشنل ترست، تنظیم المکاتب، موسسه نشر علوم اهل‌بیت (ع)، بنیاد امام حسین (ع) و جامعه باب‌العلم اشاره کرد. درمجموع، شیعیان کشمیر از وضعیت اقتصادی و تحصیلات مناسبی برخوردار نیستند.

فصول پایان‌نامه:

 این پایان‌نامه شامل شش فصل می‌باشد:

فصل اول: «وضع کنونی جمعیت شیعیان در کشمیر»

فصل دوم: «ورود تشیع در کشمیر»

فصل سوم: «ادامه تشیع در کشمیر»

فصل چهارم: «میرزا حیدر کاشغری و ظلم و ستم او بر شیعیان کشمیر»

فصل پنجم: «حملات سلاطین مغول و مقاومت شیعیان»

فصل ششم: «آثار شیعی و حیات علمای معاصر تشیع»

نوشتن دیدگاه