چکیده:
یکی از مسائلی که در بحث نبوّت مطرح می‌شود، عصمت انبیا (ع) است. «عصمت» در لغت، به معانی «دفع کردن»، «نگاه‌داشتن» و «وسیله نگاهداری» به‌کاررفته است که می‌توان آن‌ها را در واژه «بازداشتن» خلاصه نمود. این لفظ با مشتقاتش، سیزده بار در قرآن کریم به‌کاررفته است. در اصطلاح نیز، «عصمت» عبارت است از: «مصونیت گروهی از بندگان صالح خدا از گناه و اشتباه». منشأ این مصونیت، لطف، توفیق و تفضّلی از سوی خدای متعال نسبت به معصوم (ع) است که موجب می‌گردد وی از روی اختیار و در عینِ قدرت داشتن بر انجام گناه، مرتکب معصیت و خطا نگردد. در این پایان‌نامه به بررسی عصمت و موارد مربوط به آن در بین متکلمان شیعی و سنّی پرداخته‌شده است تا تفاوت دیدگاه‌های آنان مشخص گردد. عصمت انبیا در سوره یوسف نیز به شکل متفاوتی ارائه گردیده که بیشتر آیات این سوره مربوط به حضرت یوسف می‌باشد. آیات دیگری نیز در این سوره وجود دارد که عصمت حضرت یعقوب را مطرح می‌نماید؛ بنابراین از خلال آیات پررمزوراز این سوره می‌خواهیم به عصمت حضرت یوسف و یعقوب اشاره‌کنیم و از این زاویه عصمت تمام انبیاء را موردبررسی و پژوهش قرار دهیم. علاوه بر این عصمت انبیاء، گر چه در کتب کلامی با دلایل مختلف به اثبات رسیده است، امّا ظاهر بعضی از آیات قرآن کریم، در تضاد و تناقض با آن می‌باشد. آیاتی که به نحوی دربردارنده واژه‌هایی هم چون حسدورزی، پذیرش پست توسط پیامبران، تهمت، خودستایی، توکّل بر غیر خدا و تبعیض می‌باشند. با توجه به دلایل قطعی عصمت، این آیات، نیازمند تفسیر و تأویل هستند. برای مثال، در دیدگاه‌های شیعه و سنّی راجع به این آیات نقل‌قول‌های متفاوتی ارائه گردیده است که در این پایان‌نامه این اقوال مطرح گردیده و به عصمت پیامبران هم از دیدگاه شیعه و هم از دیدگاه اهل تسنّن پرداخته می‌شود.
کلیدواژه‌ها:عصمت، ابنیاء، یوسف (ع)، اهل سنت، شیعه.
فصول پایان‌نامه:
این پایان‌نامه شامل پنج فصل می‌باشد:
فصل اول: «طرح تحقيق»
فصل دوم: «مواضع کلی عصمت انبياء از نگاه مفسران سنی»
فصل سوم: «مواضع کلی عصمت انبياء از نگاه مفسران شيعه»
فصل چهارم: «اندیشه‌های کلامی مفسران اهل سنت در مورد عصمت»
فصل پنجم: «اندیشه‌های کلامی مفسران شيعه در مورد عصمت»
نتیجه‌گیری.
