چکیده:
امروزه جهان با شتاب به سمت آینده پیش می‌رود و فرجام جهان هر انسان متفکّری را به اندیشیدن وامی‌دارد. حاصل این تفکرات ایجاد دیدگاه‌های فرجام‌گرایانه‌ی گوناگونی بوده است که برخی از آن‌ها در میان اندیشه‌ورزان معاصر غربی شکل‌گرفته‌اند. البتّه در ادیان مختلف الهی و غیر الهی نیز از دیرباز نظراتی درزمینه‌ی پایان این جهان وجود داشته است. پرسش اصلی این پژوهش آن است که هریک از این دیدگاه‌ها بر چه اصولی مبتنی هستند. برای پاسخ به این پرسش ابتدا مهم‌ترین دیدگاه‌های اندیشه‌ورزان معاصر غربی ازجمله اشپنگلر، توین‌بی، مک‌لوهان، هانتینگتون، تافلر و فوکویاما و هم‌چنین آیین‌های بودائی، هندویی، زرتشتی، یهودیت، مسیحیت و اسلام بیان‌شده است. از میان ادیان نیز، تأکید بر دیدگاه اسلام به‌ویژه تفکّر شیعه‌ی امامیه بوده است. پس از بررسی دیدگاه‌ها، تمایز جدی مبانی و اصول آن‌ها به دست آمد. دیدگاه اندیشه‌ورزان معاصر غربی بر اصولی استوارند که بر مبنای اومانیسم شکل‌گرفته‌اند و در مقابل دیدگاه ادیان به‌ویژه شیعه‌ی امامیه بر مبانی توحیدی و خدامحورانه تأکید دارد.
