چکیده:
گناباد با پیشینه بسیار کهن و با غنای فرهنگی ارزشمند دربردارنده مجموعه گران‌قدری است که بامطالعه در تاریخ این سرزمین با ابعاد مختلف آن آشنا می‌شویم. ازجمله این ارزش‌ها ظهور و رشد دانشوران و فرهیختگان شیعه گنابادی است. افرادی که هر یک در تاریخ پرفرازونشیب این سرزمین نقش داشته‌اند، چون قاسمی گنابادی، پروین گنابادی در علم و ادب، بهلول گنابادی در علوم دینی و مبارزات ستم‌شاهی، ملاظفر گنابادی و دو فرزندش در نجوم و مؤثر در تمرکز و بسط اولین حکومت شیعی در ایران توسط صفویان و ... از لابه‌لای اسناد تاریخی این‌گونه برداشت می‌گردد که فرهنگ قوی شیعه از سالیان دور در این خطه استقرار داشته و این فرهنگ ازجمله عوامل اصلی رشد و بالندگی اندیشمندان فقها، شعرا، منجمان و در یک‌کلام فرهیختگانی است که در این پژوهش به معرفی و شناسایی آن‌ها و آثارشان توجه شده است.
