چکیده:

 ارتباط و نیازمندی اخلاق به دین، یکی از مسائل مهمی است که همواره ذهن متفکران را به خود جلب کرده و آنان را وادار به تأمل و اندیشه ورزی در این مقوله کرده است. مهم‌ترین پرسشی که ذهن اندیشمندان حوزه دین و اخلاق را به خود جلب کرده این است که آیا اخلاق، محصول وحی و تعالیم آسمانی انبیاء و اوصیای الهی است یا مانند سایر شاخه‌های معرفتی نظیر فیزیک، ریاضیات و غیره یک دانش بشری است و بدون نیاز به دین دارای هویت مستقل است و اتکاء و ابتنایی بر اعتقادات دینی ندارد. هدف پژوهش انجام‌شده با عنوان بررسی رابطه دین و اخلاق از اندیشه صدرالمتالهین «دستیابی به این سؤال است که از میان انواع ترابط موجود بین دین و اخلاق شامل: اتحاد، تباین و تعامل اندیشه فیلسوف مسلمان بر کدامین نوع می‌باشد. پس از بررسی منابع موجود و مبانی نظری شامل نظریه‌های فلسفی اخلاق و نظریه‌های دینی و همچنین مروری بر پیشینه و تاریخ انواع ترابط، نظریات مربوط به صدرالمتالهین در این خصوص بررسی گردید و درنتیجه دیدگاه وی مبتنی بر اصول بنیادین فلسفی‌اش ازجمله حرکت جوهری و تشکیک وجود و اصالت وجود، استخراج و توصیف گردید. چنانکه می‌توان گفت نظام اخلاقی وی بر اساس کمال پذیری نفس و با توجه به اصالت وجود شکل گرفته است. یافته‌ها و نتایج حاصل از بررسی اسناد و متون موجود در این تحقیق بیانگر آنند که در حکمت متعالیه صدرا با نگرش خاص خود، انسان را وارد ارتباط وجودی با خدا و درحرکت و سیر به‌سوی هدف غایی نموده و استکمال نفس انسانی و رهیابی به سعادت را غایت نهایی انسان معرفی کرده است. با این اندیشه انسان تاب فرشته شدن را هم دارد اگر در مسیر کمال قرار گرفته و به کلام وحی از زبان انبیاء ره جوید. با این مستمسک صدرا هدف رسالت انبیاء را اخلاق می‌خواند و به استناد آیات متعدد قرآنی چون آیه شریفه»: هُوَ الَّذی‏ بَعَثَ‏ فِی الْأُمِّیِّینَ رَسُولاً مِنْهُمْ یَتْلُوا عَلَیْهِمْ آیاتِهِ وَ یُزَکِّیهِمْ وَ یُعَلِّمُهُمُ الْکِتابَ وَ الْحِکْمَهَ وَ إِنْ کانُوا مِنْ قَبْلُ لَفی‏ ضَلالٍ مُبینٍ (الجمعه /2) می‌فرماید علاوه بر بیداری فطرت انسان‌ها از طریق تذکر و تلاوت قرآن، تزکیه نفوس از جمله مهم‌ترین دلایل رسالت پیامبران می‌باشد لذا پژوهش حاضر با رویکرد اخلاق دینی در چهار فصل به تبیین نظریه صدرالحکماء در باب دین و اخلاق و نحوه تعامل این دو مقوله می‌پردازد. تا چه در نظر افتد.

 کلیدواژه‌ها:ملاصدرا، اخلاق، دین، اخلاق دینی، تعامل، حکمت متعالیه.

فصول پایان‌نامه:

 این پژوهش در چهار فصل ارائه شده است:
فصل اول: «کلیات»
فصل دوم: «دین از دیدگاه ملاصدرا»
فصل سوم: «اخلاق از دیدگاه ملاصدرا»
فصل چهارم: «رابطه دین و اخلاق از دیدگاه ملاصدرا»
نتیجه‌گیری.

نوشتن دیدگاه