چکیده:

 با توجه به اینکه رهبر انقلاب اسلامی ایران، یک شخصیت روحانی و تحصیل‌کرده‌ی حوزه علمیه قم می‌باشد، از این‌رو شناخت حوزه علمیه قم به‌عنوان محل تحصیل امام خمینی اهمیت زیادی دارد. همچنین حوزه علمیه قم در پیدایش زمینه‌های انقلاب اسلامی ایران نقش مهمی داشته است. تعامل حوزه علمیه قم با مسائل سیاسی دوران خود و ارتباط آن در تکوین اندیشه‌ها و اقدامات سیاسی و نقش امام خمینی در این زمینه، محور این تحقیق می‌باشد. در این تحقیق از منابع کتابخانه‌ای و حتی‌الامکان از روش میدانی استفاده و سپس به توصیف و تحلیل آن پرداخته شده است. حوزه علمیه قم در سال 1301 ش توسط آیت‌الله شیخ عبدالکریم حائری یزدی، مدت کوتاهی پس از کودتای سوم اسفند سال 1299 ش (رضاخان - سید ضیاءالدین طباطبایی) تأسیس شد. پس از ایشان، علمای ثلاث (آیت‌الله حجت، صدر و خوانساری) و سپس آیت‌الله بروجردی اداره این حوزه را بر عهده گرفتند. سرخوردگی روحانیون از شکست انقلاب مشروطیت و سیاست‌های ضد اسلامی رضاشاه، باعث شده بود که حوزه علمیه قم با توجه به توجه به شرایط زمانی، روش عدم دخالت در امور سیاسی را در پیش بگیرد. رهبران حوزه علمیه قم، هدف اصلی خود را حفظ حوزه علمیه قرار دادند. امام خمینی مدتی پس از تأسیس حوزه علمیه قم، وارد این شهر شدند و به تحصیل پرداختند. ایشان در دوره آیت‌الله حائری با مشاهده حوادث سیاسی، تجربه زیادی را کسب کرد. در دوره علمای ثلاث، امام برای ایجاد حوزه‌ای مقتدر، نقش مهمی در آمدن آیت‌الله بروجردی به قم داشت. در دوران آیت‌الله بروجردی، امام برای حفظ وحدت در حوزه، کاملاً مطیع ایشان بودند و در بعضی جریانات مانند مخالفت با اصلاحات ارضی، تغییر قانون اساسی و ... روحیه مبارزاتی خود را نشان دادند.

مقالات مرتبط:

 علل و چگونگی تأسیس حوزه علمیه قم، عبدالرضا آقایی، رشد آموزش تاریخ، پاییز 1391، شماره 48، (6 صفحه، از 14 تا 19)

فصول پایان‌نامه:

این تحقیق دارای سه بخش می‌باشد:
بخش اول: «حوزه علمیه قم در زمان آیت‌الله شیخ عبدالکریم حائری یزدی (1315 _ 1301)»
* فصل اول: تأسیس حوزه علمیه‌ی قم
* فصل دوم: آیت‌الله حائری و مسائل سیاسی ایران در دوران رضاشاه پهلوی
* فصل سوم: امام خمینی در حوزه علمیه قم (از زمان تأسیس تا رحلت آیت‌الله حائری)
بخش دوم: «حوزه علمیه قم در زمان علمای ثلاث (آیت‌الله حجت، صدر و خوانساری)»
* فصل اول: زندگانی علمای ثلاث
* فصل دوم: چگونگی برخورد حوزه علمیه با مسائل سیاسی در زمان علمای ثلاث
* فصل سوم: نقش امام خمینی در حوزه علمیه قم (در زمان علمای ثلاث)
بخش سوم: «حوزه علمیه قم در زمان آبت الله بروجردی (1340-1323 ش)»
* فصل اول: زندگانی آیت‌الله بروجردی تا آمدن ایشان به قم
* فصل دوم: چگونگی برخورد حوزه علمیه قم با مسائل سیاسی در زمان آیت‌الله بروجردی
* فصل سوم: نقش امام خمینی در حوزه علمیه قم در زمان آیت‌الله بروجردی
نتیجه‌گیری.

نوشتن دیدگاه