چکیده:
«موعظه» بهعنوان یکی از شیوههای تربیتی ضروری و مؤثر در اسلام و در فرهنگ و رسوم جوامع بشری از وظایف مهم معلمان تاریخ بشریت، از آدم تا خاتم، برای رسیدن به کمال و سعادت و رستگاری انسانها در زندگی مادی و معنوی، همواره وجود داشته است. در این پایاننامه این سؤال مطرح است که چرا در بسیاری از جوامع امروزی با وجود پند و اندرز خیرخواهان، عدهای توجهی به مواعظ ناصحان ندارند؟ به همین منظور، نگارنده به بررسی عوامل پذیرش و عدم پذیرش موعظه و مسائل پیرامون آن در آیات و روایات پرداخته تا راهکاری برای این معضل اجتماعی بیابد. پایاننامه در پنج فصل تنظیم شده: فصل اول کلیات، فصل دوم به معنای لغوی و اصطلاحی موعظه که در آن به واژههای «موعظه»، «وعظ» به معنای «پند و اندرز» واعظ، متّعظ و… پرداخته شده است. فصل سوم ویژگیهای موعظه نیکو و واعظان موفق؛ که در آن اهمیت موعظه نیکو، عوامل مؤثر، شرایط و مصادیق آن بیان شده است. در خصوص اهمیت موعظه، همان بس که قرآن کریم «کتاب موعظه» و خود خداوند اولین و بهترین واعظ خوانده شده است. فصل چهارم به نتایج و تأثیرات موعظه نیکو پرداخته که در این راستا به برخی از عوامل پذیرش موعظه نیکو و سپس به برخی از عوامل، عواقب و تأثیرات عدم پذیرش موعظه نیکو و نیز به کسانی که موعظه برای آنان سودی ندارد، پرداخته شده است. برای نتیجه مطلوب، در ادامه فصل چهارم، راهکارهایی برای تشویق پذیرش موعظه نیکو و راهکارهایی برای مقابله با عدم پذیرش موعظه و نیز فواید موعظه و الهام از تأثیرات مثبت آن در ابعاد گوناگون فرهنگی، دینی، عقیدتی، سیاسی، اجتماعی با استفاده از آیات و روایت بیان گردیده و در فصل پنجم نتیجهگیری، پیشنهادها و پیوستها آورده شده است. نتایج بهدست آمده: در مجموع باید گفت: اگر از روش تربیتی موعظه به خوبی استفاده شود، نتایج ارزندهای در چشمانداز به تحقق پیوستن آن برای خوشبختی و سعادت افراد جامعه بشری حاصل خواهد شد. روشهای اجرا: از روش کتابخانهای و برخی نرمافزارهای معارف اسلامی همچون گنجینه نور، جامعالاحادیث 5/3، جامع التفاسیر 2 نور استفاده شده است.