چکیده:
غفلت صفت ناپسندی است که قرآن و روایات خطر ابتلای به آن را به تعابیر گوناگونی گوشزد کردند. دقت در این آیات و روایات نشان میدهد که غفلت مهمترین عامل بدبختی و اساس هلاکت انسان و عدم ابتلای به آن یا رهایی پس از ابتلا، اولین قدم رسیدن به سعادت جاودانی است. غفلت گونهای از بیخبری است که متعلق آن امور مهم و سرنوشتساز و در رأس آنها خداوند متعال است. غفلت از خدا، جهان آخرت، مرگ و رهنمودهای پیامبران در سایه فکر غلط و هوی و هوس سلطه شیطان را بر انسان آسان میکند و انسان را از معارف الهی بینصیب میسازد. آنچه خطرناک است غفلت مذموم است که خود به سه مرتبه درمانپذیر و مستقر و مضاعف تقسیم میشود و بدتر از همه، مرتبه مضاعف آن است زیرا عامل آن خداوند است که به شکل عذابی بر انسان غافل نازل میکند. گرچه عامل اصلی غفلت انسان است؛ زیرا انسان با کجفهمی و دنیاپرستی انسان از حقایق دور میشود. علاوه بر این، آثار و نتایج مهلکی که غفلت در حیات دنیوی و اخروی انسان بر جای میگذارد؛ میتواند شیرازه زندگی او را از هم بپاشد، آثاری مانند خودفراموشی، فراموشی خدا و خطرناکتر از همه جاودانگی در جهنم و عذابهای اخروی نتیجه حتمی غفلتند. پس باید آنها را شناخت و از درافتادن در آنها بر حذر بود. گرچه بزرگترین ضرر غفلت رانده شدن از حریم کبریایی خداوند است و محرومیت از قرب الهی بدترین مجازاتی است که انسان غافل دچارش میشود. البته نباید ناامید شد زیرا درمان غفلت با یقظه و بیداری ممکن است. توبه و ذکر هم نسخههای مؤثری درمان این بیماری هستند. البته حصول ذکر مداوم با توجه به خدا در همه حال، نماز و انس با قرآن ممکن است که هم باعث زدودن غفلت میشود و هم روش مطمئنی در جلوگیری از ابتلای مجدد به غفلت میباشند.