چکیده:

 دامنه‌ی مکر وسیع‌تر از خدعه است مکر ممکن است به شیوه‌ی خدعه و یا شیوه‌های دیگر انجام گیرد. معنای لغوی و اصطلاحی مکر و خدعه با معنای آن در قرآن و کتاب الکافی تقریباً یکی است. مکر و خدعه از لحاظ فعلی به دو نوع ممدوح و مذموم تقسیم شده است. مکر و خدعه انسان‌ها اگر با سوءنیت و علیه تعالیم انبیاء باشد مذموم، در غیر این صورت ممدوح است. مکر مذموم انسان‌ها به انگیزه‌های متفاوتی مانند ضربه زدن به اسلام از درون، موجه جلوه دادن، فراموشی، مبارزه برای شکست دادن نهضت حق و ... است که در آن زمان ختم نشده بلکه در طول تاریخ بوده و همچنان نیز هست. مکر ممدوح انسان‌ها نیز به انگیزه‌های متفاوتی مانند رسیدن به حق مشروع، هدایت انسان‌ها و ... است که یاد گرفتن آن‌ها در استفاده از چاره‌جویی‌های مختلف مفید است. مکر و خدعه‌ی شیطان به انگیزه‌ی گمراهی انسان‌هاست و مذموم است. او علایق افراد را می‌شناسد و با توجه به شخصیت آنان مکر و خدعه می‌کند و از شیوه‌های متفاوتی بهره می‌جوید. مکر خدا هیچ‌وقت بی‌مقدمه و جدای از اعمال بندگان نیست بلکه به‌ دنبال اعمال زشت و مکر مذموم آنان می‌آید و از لحاظ شکل شبیه مکر انسان و شیطان است ولی در اصل متفاوت از آن‌هاست و مراد از آن نجات ممکور یا مجازات ماکر مکر مذموم و یا هردو است. چیزی که هست مکر مذموم در قرآن و احادیث عاقبت خوشی ندارد زیرا علاوه بر آن‌که بی‌اثر و بی‌نتیجه می‌ماند. مکاران با مکرشان حقیقت انسانی خودشان را زیر سؤال می‌برند و در دنیا و آخرت عذاب شدید و سخت دچار می‌گردند به سزای اعمالشان خواهند رسید و علاوه بر آن خداوند، ممکور را در برابر مکر مذموم بی‌دفاع نگذاشته است هم در برابر مکر شیطان راهکارهایی نظیر دعا کردن، توکل به خدا، تقوا و...قرار داده و هم در برابر مکر مذموم انسان‌ها راهکارهایی مانند آراسته شدن به لباس صبر و تقوا، احسان و نیکوکاری در حق ماکر، حفظ اسرار، توکل و ... قرار داده است.

کلیدواژه‌ها: مکر، خدعه، پیامد، مبارزه، قرآن، کتاب الکافی.

 منبع: سایت ایران داک

نوشتن دیدگاه