چکیده:
یکی از اساسیترین موضوعات مورد بحث مجامع علمی جهان معاصر چگونگی کسب موفقیت میباشد. دغدغه بشر امروزی این است که به اصیلترین و نابترین معارف دست یابد تا بتواند تیشه به ریشه جهالتها و اسارتهای ناشی از آن بزند و خود را از پنجه ناتوانیها برهاند. قرآن نیز بهعنوان پیامآوری واقعبین و حقیقتگرا بر این مطلب بسیار تأکید نموده است اما این واقعیت قابل انکار نیست که دستیابی به معارف با مشکلات و موانع فراوانی همراه است که باید با شناخت ریشههای این مشکلات و موانع آنها را از میان برداشت. نفس به تعبیر روانشناسان روان انسان مدرک ادراکات است. هنگامی که نفس از طریق علم حصولی به درک اشیا نائل میشود مراحل و مراتبی را طی میکند تا بتواند خلاقانه تصویری در خود ایجاد نماید. آنچه در این رساله مورد تحقیق و پژوهش قرار گرفته پیشفرض گرفتن گناه است. بهعنوان یکی از مهمترین اموری که بر این خلاقیت تأثیر میگذارد برای تبیین این معنا در این رساله، پس از طرح مباحث مقدماتی در مورد مشکلات امکان و ارزش آن، اشاره به محدودیت علم بشر، تعریف لغوی و اصطلاحی گناه، اقسام و مراتب آن آورده شده و پس از آن شخصیت انسان و چگونگی تأثیر اعمال و اندیشههای گذشته وی بر رفتارهای آینده توضیح داده شده است. تا خواننده محترم دریابد که چگونه فکر گناه نیز انسان را از درک معارف دور میکند و در آخرین فصل کیفیت تأثیر گناه بر معرفت به نحوه تفصیلی آورده شده است. گر چه نگارنده برای تدوین و نگارش رساله حاضر، وقت زیادی صرف نموده و متحمل زحمات بسیاری شده است باید اذعان کرد که راه تحقیق و جستجو در این موضوع بر پژوهندگان باز است و جا دارد که با تشویق و ارشاد عالمان و اندیشمندان، این راه تا رسیدن به شناختهای عمیقتر و دستیابی به راهبردهای علمی بیشتر دنبال شود.
فصول پایاننامه:
این پژوهش در هفت فصل ارائه شده است:
فصل اول: «مباحث مقدماتی دربارهی معرفت»
* معرفت اساسیترین ویژگی بشر
* اهمیت بررسی عوامل و موانع معرفت
* اهمیت تبیین تأثیر گناه بر معرفت
* تاریخچه شناختشناسی
فصل دوم: «اهمیت و لزوم کسب معرفت حقیقی از دیدگاه قرآن»
فصل سوم: «بررسی تعاریف، اقسام و مراحل شناخت»
* تعریف شناخت
* نخستین تقسیم علم
* تقسیمات دیگری برای شناخت
* مراحل و مراتب شناخت
فصل چهارم: «امکان و ارزش شناخت با توجه به محدودیت علم بشر»
* امکان شناخت در دیدگاههای گوناگون
* ارزش شناخت
* محدودیت علم بشر
فصل پنجم: «بررسی تعریف، اقسام و مراتب گناه»
* تعریف گناه
* اقسام گناه
* مراتب گناه
فصل ششم: «شناسایی روان انسان»
* تبیین مسئله شخصیت و گناه
* علوم انسانی معاصر و جامعه اسلامی
* ساختار شخصیت از دیدگاه روانشناسی
* نفس
* تعبیر از قلب و عقل و دل در قرآن و حدیث
فصل هفتم: «تأثیر گناه بر معرفت»
* تأثیر گناه بر معرفت.