چکیده:

 نعمت خوش‌گواري زندگي و نيكوبودنِ حال و مرحمت و به معني احسان و نيكي است كه خداوند بر بندگانش عطا فرموده و غيرقابل شمارش است. نعمت‌ها به دو نوع دنيوي و اخروي تقسيم مي‌شوند كه شامل نعمت‌هاي مادي مانند خانواده، آفرينش و … ؛ و معنوي مانند هدايت، نصرت و الطاف الهي و … مي‌شود. انسان‌ها خود تعيين‌كنندۀ ميزان بهره‌مندي از نعمت‌هاي دنيوي هستند ولي فقط اهل ايمان و عمل صالح بهره‌مندان از نعمت‌هاي اخروي‌اند انسان‌ها در قبال اين نعمت‌ها موظف به پذيرش اصول دين، سپاسگزاري و انجام فرامين الهي هستند. حال براي شناخت عميق‌تر و دقيق‌تر واژه‌هاي نعمت بايد به آيات و روايات ائمه (ع) رجوع كنيم و آن‌ها را از منظر تأويل بررسي كنيم تا بتوانيم وظايف خود را در قبال آن‌ها به‌درستی انجام دهيم. تأويل در بسياري از روايات در برابر تنزيل قرار گرفته است كه تنزيل همان معناي روشن آيات با توجه به فضاي اجتماعي زمان پيامبر (ص) است و تأويل با توجه به واقعيات خارجي هر زمان، معناشناسي قرآن است و تأويل نيز از مقولۀ علم است و آموختني كه در روايات بسياري آمده پيامبر (ص) تأويل قرآن را از خداوند مي‌آموخت و به علي (ع) آموزش مي‌داد و امامان معصوم (ع) نيز تأكيد دارند كه در شناخت بطن قرآن و تأويل آن بايد به مكتب اهل بيت (ع) مراجعه كرد و به تفكر و تدبر در آن‌ها پرداخت. با بررسي برخي آيات دربارۀ واژۀ نعمت به اين مسئله پي مي‌بريم كه نعمت در ظاهر معاني مختلفي دارد ولي بر اساس روايات و تأويل آيات نعمت وجود معصومين (ع) به‌ویژه نعمت ولايت آنان است كه كامل‌ترين مصداق نعمت در قرآن است.

کلیدواژه‌ها:نعمت، نعمت باطني، ولايت، تأويل اعظم، اطاعت اوليالامر.

فصول پایان‌نامه:

 این پژوهش در پنج فصل ارائه شده است:
فصل اول: «کلیات»
فصل دوم: «دامنه‌ی نعمت»
فصل سوم: «تأويل و جايگاه آن در آيات و روايات»
فصل چهارم: «تأويل واژۀ نعمت در آيات و روايات»
فصل پنجم: «نتیجه‌گیری و پيشنهادها».

نوشتن دیدگاه