چکیده:

 در این پژوهش به بررسی مفهوم غفلت و یقظه نسبت به مؤلفه‌های تربیت دینی پرداخته شده است. فصل اول کلیات پژوهش از قبیل: بیان مسئله و سؤال‌های پژوهش، فرضیه‌ها، اهداف پژوهش و روش‌های پژوهش بیان شده است. در ادامه به مفهوم تربیت دینی پرداخته شده است که عبارتست از: "شکوفاسازی کامل استعدادهای معنوی انسان در جهت رسانیدن او به مقام قرب و رضوان الهی". در فصل دوم مؤلفه‌های تربیت دینی یعنی خودشناسی و فطرت و یقظه بررسی شده است. در واقع انسان برای رسیدن به تربیت دینی صحیح باید استعدادهای درونی خود را بشناسد تا با کمک آن‌ها به سمت رشد و کمال خویش حرکت کند. با رجوع به فطرت درمی‌یابیم که انسان خدا را از درون می‌شناسد؛ رسیدن به این حقیقت، مقدمه‌ای برای بیداری انسان و حرکت به سمت خداست. در ادامه عواملی که سبب تربیت دینی می‌گردد یعنی تقوا و تزکیه نفس، تعلیم، تفکر و تعقل و عبادت و ذکر بیان می‌شود. همچنین اهداف تربیت دینی؛ قرب الهی، هدایت و رشد، حیات طیبه، رسیدن به آرامش و... مطرح می‌شود. در فصل سوم مسئله آسیب‌شناسی تربیت دینی تحلیل می‌گردد. تردید در آموزه‌های دینی، سستی در انجام تکالیف دینی و عدم پایبندی به هنجارهای اخلاقی برخی از مهم‌ترین نشانه‌های آسیب‌مندی تربیت دینی می‌باشند. در ادامه علل آسیب‌زا در تربیت دینی بررسی می‌شوند. غفلت بزرگ‌ترین آسیبی است که دامنگیر انسان می‌گردد و او را به گمراهی می‌کشاند. با توجه به آیات و روایات غفلت را تحلیل کرده و عوامل به وجود آورنده غفلت، آثار غفلت را بررسی می‌شود. در فصل چهارم راه‌های زدودن غفلت که شامل تعقل و تفکر و ذکر و یاد خدا و ... بیان شده است. فصل پنجم به مفهوم یقظه و بیداری با توجه به آیات و روایات، عوامل یقظه و بیداری، ارکان یقظه یعنی عزم و صبر و توبه و ... و آثار یقظه که شامل تحول احوال، شوق و اضطراب،‌ حیرت و درنهایت فنای فی الله و قرب الهی که نهایی‌ترین هدف تربیت دینی است پرداخته شده است.

کلیدواژه‌ها: تربیت دینی، مؤلفه‌های تربیت دینی، غفلت، یقظه.

فصول پایان‌نامه:

 این تحقیق دارای پنج فصل می‌باشد:
فصل اول: «کلیات»
فصل دوم: «مؤلفه‌های تربیت دینی»
* معرفت نفس (خودشناسی)
* رجوع به فطرت
* بیداری (یقظه)
* عوامل تربیت دینی
* اهداف تربیت دینی
فصل سوم: «آسیب‌شناسی تربیت دینی»
* اهمیت آسیب‌شناسی تربیت دینی
* برخی از نشانه‌های آسیب‌مندی تربیت دینی
* علل آسیب‌زا در تربیت دینی
* غفلت بزرگ‌ترین آسیب برای انسان
فصل چهارم: «راه‌های زدودن غفلت»
* راه‌های زدودن غفلت
* عبرت از تاریخ
* ذکر و یاد خدا
* تعقل و تفکر
* نماز با حضور قلب
* تغییر محیط
* ترک معاشرت با دوستان ناصالح
فصل پنجم: «یقظه و بیداری»
* تعریف یقظه
* یقظه در قرآن و روایات
* منظور از یقظه چیست
* جذبه عام الهی
* نیاز به نور یقظه در همه مراحل و منازل سلوک
* صفات اهل یقظه
* عوامل پذیرش نور یقظه
* ارکان یقظه
* مشارطه، مراقبه، محاسبه، معاتبه و معاقبه
* آثار یقظه
نتیجه‌گیری.

نوشتن دیدگاه