چکیده:
با توجه به آن‌که وصیت از اسباب انتقال مالکیت محسوب شده و در خارج کردن آن از ترکه بر ارث مقدّم می‌باشد و از طرف دیگر این اختیار به موصی داده شده است تا هرگونه که می‌خواهد وصیت کند و پس از فوت، اراده موصی از طرق گوناگون قابل‌کشف خواهد بود نافذ بودن چنین وصایایی، تابع شرایط و احکام خاصی است که تعیین حدود اختیارات موصی، تنفیذ وصیت مازاد بر ثلث و نقش قبول و ردّ وصیت و نیز اجازه ورثه نسبت به مازاد بر ثلث از جمله مهم‌ترین مباحثی است که در این پایان‌نامه به بررسی و تحلیل فقهی و حقوقی آن پرداخته شده و مواضع اختلاف و وفاق آراء فقها و حقوقدانان به شکل مشروح و مبسوط تبیین گشته است. از جمله نتایج و دستاوردهای این تحقیق آن است که وصیت اشخاص بلا وارث به تمام اموال و دارایی خود در امور خیر نافذ بوده و حاکم صرفاً به‌عنوان زمامدار جامعه وصیت من لا وصی له شناخته می‌شود. وصیت به حرمان ورثه در صورتی که مفاد محرومیت و اضرار در آن وجود داشته باشد غیر مشروع و باطل بوده و رضایت وارث محروم نیز نقشی در بطلان و صحت آن ندارد. همچنین درباره اجازه وارث در خصوص وصیت مازاد بر ثلث با توجه به این مبنا که استصحاب رضایت ورثه و دوام اجازه، مانع نافذ بودن وصیت را از بین می‌برد، در این حالت اجازه وارث به‌عنوان تنفیذ وصیت موصی بدون الزام آور بودن در زمان حیات موصی برای وارث می‌تواند در زمان حیات موصی واقع شود و نهایتاً اثبات این مطلب که ادّعای اشتباه از سوی ورثه در خصوص ظن به قلّت مال موصی‌به و کثرت کل ترکه، با تمسک به ظهور لفظی در برابر اصول عملیّه قابل پذیرش نخواهد بود.
کلیدواژه‌ها: وصیت، تنفیذ، وارث، حرمان، اجازه.
فصول پایان‌نامه:
این تحقیق در سه فصل ارائه شده است:
فصل اول: «مباحث مقدماتی»
* بیان مسئله
* پرسش اصلی تحقیق
* سؤال‌های تحقیق
* اهداف تحقیق
فصل دوم: «حدود اختیارات موصی»
* وصیت اشخاص بلا وارث
* وصیت به حرمان ورثه در فقه امامیه
فصل سوم: «تنفیذ وصایاي زائد بر ثلث»
* اعتبار و ماهیت اجازه وارث
* دعواي غرر از طرف ورثه
نتیجه‌گیری نهایی.
