چکیده:
دعا از مسائل مهم انسان میباشد. افضل عبادت و حتی مخ عبادت هم معرفی میشود. بر این اساس هدف این تحقیق شناسایی اهداف دعا، شرایط و آداب دعا، اثرات تربیتی دعا از منظر قرآن و روایات بود. نوع این پژوهش کیفی است. برای رسیدن به اهداف پژوهش از روش تحلیلی –استنادی استفاده شده است. از اینرو از کلیه کتب روایی، تاریخی و تحقیقات ارائه شده مرتبط با مقوله های پژوهش در این زمینه بهره گرفته شد. بدین صورت که ابتدا به شناسایی و گردآوری منابع مورد نیاز اقدام و طی دو مرحله به مطالعه کلی و اجمالی و نیز مطالعه عمیق و استنباط در مباحث مزبور همراه با فیشبرداری و ثبت موضوعات مورد نظر و به دنبال آن طبقهبندی و نهایتاً تحلیل اطلاعات پرداخته شد. یافتههای حاصله حاکی از این است که: الف) هدف دعا کردن در قرآن و روایات عبارتست از: راهی از دل به خدا، برخورداری از لذت معنوی و آرامش و امنیت روانی، بصیرت و شاخت شیطان، جلب نعمتهای الهی، کنترل قوای فکر، انسانسازی، مبارزه از خود بیگانگی، انقطاع الی الله. ب) مهمترین شرایط دعا چهار چیز است:1. نیّت 2. حضور قلب 3. اخلاص 4. دعا در مورد محالات ذاتی و وقوعی نباشد. آداب دعا نیز به سه صورت تقسیمبندی نمودیم که 1. آداب قبل از دعا 2. آداب هنگام دعا 3. آداب پس از دعا میباشد. ج) در قرآن و روایات اثرات تربیتی دعا عبارتست از: تقرب الهی، حب الهی، دوری از گناه، درمان بیماریهای جسمی و روانی، برآورده شدن نیازهای زندگی، یأس از غیر خدا، زدودن روحیه استکباری، احساس عزت و کرامت نفس، وارستگی از لذات مادی، آرامش، احساس مسئولیت درونی، اتصاف به اخلاق نیک، بینش صحیح نسبت به مرگ و معاد، خیرخواهی برای دیگران.
کلیدواژهها: دعا، اهداف دعا، اثرات دعا، تربیت.
فصول پایاننامه:
این تحقیق دارای پنج فصل میباشد:
فصل اول: «کلیات تحقیق»
فصل دوم: «مبانی نظری و پیشینه تحقیق»
* معنای لغوی دعا
* معنای اصطلاحی دعا
* مفهوم دعا در قرآن
* مفاهیم مرتبط با دعا
* ویژگیهای دعا
* فواید دعا
* فضیلت و ثواب دعا
* اهداف دعا در قرآن و روایات
* کارایی و جایگاه ارزشی دعا
* انواع دعا در قرآن و روایات
* شرایط و آداب دعا در قرآن و روایات
* آثار تربیتی دعا در قرآن و روایات
* دعاهای پیامبران در قرآن
* بررسی جایگاه دعا در عرفان
* دیدگاه علمای اسلامی پیرامون دعا
* دیدگاه برخی صاحبنظران پیرامون دعا
فصل سوم: «روش تحقیق»
فصل چهارم: «یافتهها»
* بخش اول: مفهوم دعا در قرآن
* بخش دوم: اهداف دعا در قرآن و روایات
* بخش سوم: شرایط و آداب دعا در قرآن و روایات
* بخش چهارم: آثار تربیتی دعا در قرآن و روایات
فصل پنجم: «بحث و نتیجهگیری».