چکیده:

 در دین مبین اسلام از جمله مسائل اساسی و مهم، موضوع اخلاص است. در این راستا هدف پژوهش حاضر روشن کردن مفهوم اخلاص، شناسایی نسبت این صفت با سایر صفات اخلاقی در چهارچوب آموزه‌های اسلامی و استنتاج تلویحات تربیتی آن است. این پژوهش از نوع پژوهش‌های کیفی و گردآوری داده‌ها به‌صورت اسنادی است و برای تحلیل داده‌ها نیز از روش توصیفی، تفسیری در آن استفاده شده است. در این پژوهش با توجه به اصل هدفمند بودن و تنوع حداکثری، کتاب‌های تفسیر المیزان، تفسیر تسنیم، تفسیر نمونه، اصول کافی، نهج‌البلاغه، معراج السعاده، جامع السعادات، غررالحکم و دررالحکم، مورد بررسی قرار گرفتند. با توجه به نتایج حاصل از پژوهش اخلاص «پاکیزه کردن عمل است از اینکه از برای غیر خدا در آن نصیبی باشد» و «خالص ساختن قصد و نیت از غیر خدا» است. صفات محبت و صدق از جمله صفات اخلاقی ملازم با اخلاص هستند که رابطه‌ای تنگاتنگ با آن دارند و صفت رذیله ریا در تقابل با اخلاص و ضد آن به شمار می‌آید. کسب آرامش روانی، ایجاد بصیرت، محبوب بودن شخص مخلص، دوری از محرمات از جمله پیامدهای فردی خلوص و پیامدهای اجتماعی آن افزایش اعتماد در مردم، رواج خدمت خالصانه می‌باشند؛ و برای پرورش اخلاص در متربی، با مطالعه و بررسی روش الگویی، محبت، روش تکلیف به اندازه توان، روش انذار و تبشیر، روش روبرو کردن به نتایج اعمال پیشنهاد شد. آنچه از پژوهش حاضر فهمیده شد این است که اخلاص به نیت و انگیزه که جهت دهنده افعال و کردار آدمی در طول زندگی است، ارزش و اعتبار داده موجب صحب عمل و نجات انسان از تباهی می‌شود لذا با پاک‌سازی انگیزه و جهت خدایی دادن به آن تلاش افراد را در انجام امور بالا برده، آدمی را به سمت قرب الهی رهنمون می‌کند.

کلیدواژه‌ها:مفهوم اخلاص، ریا، فضیلت اخلاقی، آموزه‌های اسلامی.

فصول پایان‌نامه:

 این تحقیق دارای پنج فصل می‌باشد:
فصل اول: «کلیات»
فصل دوم: «مبانی نظری و پیشینه پژوهش»
* تعریف لغوی اخلاص
* اخلاق در غرب
* دیدگاه روان‌شناسی اخلاق
* آراء متفکران و اندیشمندان مسلمان به موضوع اخلاق
* آراء اندیشمندان مسلمان به موضوع اخلاص
* پیشینه تحقیق
* سؤالات پژوهش
فصل سوم: «روش پژوهش»
فصل چهارم: «یافته‌های پژوهشی»
* معنا یا معانی اخلاص از نظر آموزه‌های اسلامی (قرآن و روایات)‌چیست؟
* نسبت میان مفهوم اخلاص با سایر صفات اخلاقی در چارچوب آموزه‌های اسلامی
* بنا بر آموزه‌های اسلامی چه عواملی سبب ایجاد این کیفیت اخلاقی می‌شود؟
* مطابق با آموزه‌های اسلامی پیامد‌های فردی و اجتماعی اخلاص چیست؟
* روش‌های پرورش اخلاص در متربی بر اساس آموزه‌های اسلامی چیست؟
فصل پنجم: «بحث و نتیجه‌گیری»
* بیان دیدگاه‌ها
* پرداختن به اخلاص در تربیت دینی
* مفهوم اخلاص و اهداف تربیتی
* استنتاج اصول زیر بنایی در اخلاص و تعلیم و تربیت
* پیشنهادات
* محدودیت‌ها.

نوشتن دیدگاه