چکیده:

 قرآن دارای اعجاز است و یکی از وجوه آن فصاحت و بلاغت می‌باشد. بررسی جنبه‌های اعجاز ادبی قرآن در شناخت آن بسیار موثّر بوده و می‌تواند پرده از حقیقت اعجاز در برابر حق‌طلبان بردارد. علوم بلاغی تأثیر بسزایی در زیبایی زبان قرآن دارد و بررسی زیبایی آن بستگی به فهم و درک ما از علوم بلاغت دارد و هر چه در زمینه‌ی علوم بلاغت تبحر داشته باشیم بیشتر می‌توانیم زیبایی و حلاوت زبان قرآن را درک کنیم. اخلاص و صدق از بهترین فضائل اخلاقی بشمار می‌روند؛ که انسان را به پروردگار و خالقش نزدیک می‌کند. عظمت و مقام صدق و راست‌گویی، آن‌قدر برای انسان فضیلت دارد که هم شخصیت، هویت و مقام اجتماعی او را نشان می‌دهد و هم اینکه در جاهایی از قرآن شخص راست‌گو را هم‌ردیف و هم‌مرتبه‌ی انبیاء، شهدا و صالحین قرار می‌دهد و این شأن و عظمت راست‌گویی را می‌رساند و انسان در کانون این راست‌گویی قرارگرفته که به بالاترین درجات تقوی و قرب الهی می‌رسد و از این قرب الهی است که او را به محبوب خرد شیفته‌تر می‌کند. در آیات اخلاص و صدق قرآن، در علم معانی، صنعت بلاغی استفهام و آن هم در معنای مجازی آن استفهام انکاری به خاطر ردّ انکار منکرین از بسامد بالاتری برخوردار است سپس صنعت تأکید که به دلیل تأثیر بیشتر در ذهن مخاطب و اینکه خداوند وعده‌ی خود را محقق خواهد کرد و بعد از آن هم تعجیز. کنایه از بالاترین کاربرد برخوردار بوده که خداوند به خاطر حفظ حرمت و شأن انسان‌ها و عدم حقارت موجودات و مخلوقاتش به کنایه اشاره کرده تا انسان‌های با ذکاوت را به تعمّق و تعقل در آیات خود وا‌دارد و همچنین از استعاره. استفاده از دو لفظ متضاد در کنار هم به علّت جلوه‌نمایی و تأثیر در ذهن مخاطب از صنعت طباق استفاده شده است.

نوشتن دیدگاه