چکیده:
دعا از تعالیم عالیه دینی و نعمتهای ارزشمند الهی است که از سوی خداوند بهوسیله رسولانش برای رشد و تعالی بشر به انسانها ارزانی شده است. در قرآن و مکتب اهلبیت (ع) از دعا و مناجات بهعنوان یک اصل مهم عبادی یاد شده و آثار و برکات فراوانی برای آن قائل شدهاند. متأسفانه امروزه به علت عدم شناخت کافی از قدر و منزلت دعا و آثار سازنده آن، این امر مغفول مانده است؛ لذا در این پایاننامه به جهت ضرورت بحث، پس از ذکر مقدمات، فصل دوم به «اهمیت دعا و جایگاه آن» اختصاص یافته است. از طرفی مشاهده میکنیم که قرآن و روایات در تشویق و تحریض انسان به کار و تلاش در بهرهمندی از امور مادی و معنوی سفارشهای فراوانی نمودهاند و آن را بهعنوان یک اصل اساسی معرفی میکنند و از تنبلی و کسالت ـ که بنا بر برخی روایات آفت دعاست ـ نهی کردهاند. بر همین اساس، فصل سوم پایاننامه به «اهمیت و جایگاه سعی و تلاش» اختصاص یافته است. همچنین در بسیاری از اذهان اینطور تصور شده است که این دو اصل در مقابل یکدیگر قرار دارند بهطوری که گمان میکنند وقتی به دعا میپردازند باید از تلاش کردن دست بردارند و برعکس وقتی که دست به تلاش و کار میزنند دیگر نیازی به دعا کردن نیست، در حالی که باید توجه داشت که رعایت این دو اصل توأماً ما را به رشد و کسب فضایل و کمال واقعی میرساند. دعا و تلاش، مکمل یکدیگرند که اگر به نیت اطاعت از خدا و ولی خدا انجام پذیرند عبادت محسوب میشوند و خواستههای دنیوی و اخروی ما را برآورده میکنند؛ بنابراین ضرورت دارد که بدانیم این دو اصل هر دو لازم الرعایه بوده و از نظر اهمیت و جایگاه همتراز یکدیگرند؛ لذا در فصل چهارم پایاننامه تحت عنوان «رابطه متقابل دعا و تلاش» بهطور مخصوص به ارتباط بین این دو موضوع پرداخته شده است؛ گر چه در هر یک از دو فصل پیشین نیز به رابطه صحیح و متعادل بین این دو اصل توجه شده است.
منبع: سایت ایران داک