چکیده:
یکی از مهمترین ارکان معنویت در انسان مؤمن، خودسازی و پشت سر گذاردن مقامات سیر الی الله است که با عبادت و بندگی خالصانه خالق هستی میسر میباشد. انسان در اثر قرب به پروردگار چنان اطمینان مییابد که جز به خداوند نمیاندیشد. در این حال او همهچیز را مقهور و مغلوب اراده الهی میداند، به همین جهت رنج و آسایش، فقر و غنی یا بیماری و سلامتی آرامش او را بر هم نمیزند و خود را تسلیم فرمان پروردگارش میکند. قرآن کریم میفرماید: «یا أیَّتُهَا النَّفسُ المُطمَئِنَّه إرجِعِی إلیَ رَبِّکِ راضیهً مَرضیهً»، یعنی: «اى نفس مطمئنّه، خشنود و پسندیده بهسوی پروردگارت بازگرد». در مراحل رشد، مرحله «رضا» آنجا است که بنده نهتنها بکوشد خداوند خشنود شود، بلکه خود نیز از قضا و قدر الهی راضی باشد و هر چه او مقدر میدارد، به جان بپذیرد. مرحله رضا پایان این راه نیست زیرا انسان هنوز بر خویشتن خویش استوار است و میگوید: «پسندم آنچه را جانان پسندد»؛ یعنی خواست خداوند بر میل من است و میل من بر خواست خداوند است. بالاتر از رضا، مرحلهای است که بنده میل خود را نبیند و همه وجودش خواست خداوند باشد که همان مقام «تسلیم» است. در بین همه مقامات سیر الی الله، دو مقام پیاپی رضا و تسلیم، جایگاهی ویژه دارند، این دو مقام وصف دو گام وصل است، از خودگذشتن و به او رسیدن، تمام شدن نفس و آغاز روح است. با توجه به اهمیت و نقش مقام رضا و مقام تسلیم در راه قرب به خداوند، این پژوهش با عنوان «مقام رضا و تسلیم در آیات و روایات» در چند بخش گردآوری شده است که تقدیم خواهد شد. شامل پنج بخش به شرح زیر است: بخش اول: کلیات تحقیق، بخش دوم: جایگاه رضا و تسلیم در قرآن و روایات، بخش سوم: روش تحصیل رضا و تسلیم، بخش چهارم: آثار و برکات رضا و تسلیم، بخش پنجم: موانع نیل به مقام رضا و تسلیم. ضمناً هر بخش بهتناسب از فصولی تشکیل شده است. با همه تلاش و مراقبتی که در تدوین این پژوهش صورت گرفته است، بیشک کاستیهایی بر جا میماند، با این وجود امید داریم مورد قبول درگاه حق قرار گیرد.
فصول پایاننامه:
این تحقیق دارای پنج بخش میباشد:
بخش یک: «کلیات تحقیق»
* فصل اول: مباحث مقدماتی
* فصل دوم: مفهوم شناسی
بخش دوم: «جایگاه رضا و تسلیم در قرآن و روایات»
* فصل اول: مقام رضا از نظر امام خمینی (ره)
* فصل دوم: لزوم و اهمیت رضا و تسلیم
* فصل سوم: صاحبان مقام رضا و تسلیم در آیات و روایات
بخش سوم: «روش تحصیل رضا و تسلیم»
* فصل اول: تفاوت مقام رضا و تسلیم
* فصل دوم: ویژگیهای اهل رضا و تسلیم
* فصل سوم: راههای رسیدن به رضا و تسلیم
بخش چهارم: «آثار و برکات رضا و تسلیم»
* فصل اول: آثار و برکات دنیوی
* فصل دوم: آثار و برکات اخروی
بخش پنجم: «موانع نیل به رضا و تسلیم»
نتیجهگیری.