w w w . a h l e b a i t p e d i a .com
دانشنامه اهل بیت
حدیث
نویسنده: عبدالله میری قلعه‌نو
استاد راهنما: محمد فتحعلی خانی
استاد مشاور: محمدتقی سبحانی نیا
مقطع: کارشناسی ارشد
سال دفاع: 1391
مکان دفاع: دانشگاه قرآن و حدیث

 چکیده:

 آیا در مسیر تهذیب انسان، اولیای ‌الهی تصرفی تکوینی در باطن و نفس انسان صورت می‌دهند؟ شواهد و قرائنی که از آیات و روایات برای اثبات این موضوع می‌توان ارائه داد کدامند؟ آیا این تصرف با اختیار و ارزشمندی کار انسان، منافات ندارد؟ ادلّه‌ی عام و ادلّه‌ی خاص دال بر آنند، اولیای الهی با علم و قدرتی که از ناحیه‌ی خداوند متعال به آن‌ها اعطا شده، از ضمیر انسان‌ها آگاه و قادر به تغییر نفوس آن‌ها می‌باشند و این کار را می‌کنند. منتها تغییر از راه تصرف می‌تواند حدود مختلفی از حداقل تا حداکثر داشته باشد. نقش تکوینی‌ اولیای الهی در این زمینه (مهذّب شدن انسان‌ها) هم نقش فاعلی عام و هم نقش فاعلی خاص است. در نقش فاعلی عام، اولیای الهی سبب و واسطه‌ی رسیدن فیض الهی به همه‌ی مخلوقات از جمله انسان‌ها هستند و این مختص به چهارده معصوم (ع) است. نقش فاعلی خاص که نمود آن در تصرفات تکوینی اولیای الهی است، به دو قسم حداکثری و حداقلی تقسیم می‌گردد، از نقش حداکثری به هدایت به امر و ایصال به مطلوب (ایصال الی المطلوب) تعبیر می‌شود، اولیای الهی با علم و قدرتی که خداوند متعال در اختیارشان قرار داده است، در باطن برخی انسان‌هایی که با عمل اختیاری خویش قابلیت هدایت خاص را یافته‌اند، تصرف کرده و آن‌ها را مهذّب می‌سازند، اما نقش حداقلی خاص، در جایی است که شخص هنوز به این قابلیت دست نیافته است، در اینجا گاه ولی خدا با تصرف در کائنات مسیر تهذیب نفس را برای وی هموار می‌سازد تا او با گوهر ذاتی خود یعنی اختیار راه بپیماید؛ و قابلیت هدایت خاص را پیدا کند. حوزه‌ی پژوهش این رساله، آیات قرآن کریم و احادیث معصومین (ع) می‌باشد. بخش اول به دو فصل «کلیات و مفاهیم» و بیان «حد و حدود ولایت و ولایت تکوینی» اختصاص دارد و بخش دوم (فصل سوّم) به مستندات و ادله‌ی این موضوع اختصاص یافته و در بخش سوم (فصل چهارم) به پاسخ سؤالات مطرح در این زمینه پرداخته شده است.

کلیدواژه‌ها: هدایت به امر، تصرف تکوینی، تهذیب نفس، ولایت تکوینی، هدایت تکوینی، ایصال به مطلوب، ولی و اولیای الهی.

 فصول پایان‌نامه:

این تحقیق دارای سه بخش می‌باشد:
بخش اول
* فصل اول: کلیات و مفاهیم
  کلیات
  مفهوم شناسی
حوزه پژوهش
  مقصود از اولیای الهی در این تحقیق
* فصل دوم: حد و حدود ولایت و ولایت تکوینی
بخش دوم
* فصل سوم: تصرفات تکوینی در متون دینی
  علم
  قدرت
  دلایل ولایت تکوینی اولیای الهی در تهذیب نفس
بخش سوم
* فصل چهارم: پاسخ به سؤالات مطرح، نتیجه‌گیری و پیشنهادات
  پاسخ به پرسش‌ها
نتایج پایانی و پیشنهادات.

 

نوشتن دیدگاه


تصویر امنیتی
تصویر امنیتی جدید

مطالب مرتبط