چکیده:
رسالت مهمی که علم اصول فقه بر عهده دارد، زمینه‌سازی برای استنباط احکام شرعی فرعی است. از مهم‌ترین و اساسی‌ترین مباحثی که در علم اصول مطرح است، مباحث حجت می‌باشد که استنباط احکام نیز بر آن توقف دارد. چرا که در خصوص ادله‌ای بحث می‌شود که می‌توانند صلاحیت دلالت بر احکام شرعی را جهت امر استنباط داشته باشند. از آنجا که علم اصول، همچون دیگر علوم التقاطی، متأثر از علم منطق و قواعد استدلالی آن بوده و از طرفی حجت در علم منطق نیز از نهایی‌ترین اهداف عالم منطق به‌شمار می‌آید؛ لذا تبیین رابطه‌ی حجت اصولی و منطقی می‌تواند در شناخت بهتر و درک عمیق‌تر از فرایند استنباط احکام و قوانین و استدلال بر آن‌ها مفید فایده باشد. در این پژوهش سعی بر آن شده تا ویژگی‌های مشترک و وجوه شباهت یا افتراق مباحث حجت در دو علم منطق و اصول فقه بررسی شده و رابطه‌ی حجت شرعی و منطقی تبیین شود.
کلیدواژه‌ها: حجت، اصول فقه، دلیل عقل، منطق.
فصول پایان‌نامه:
این تحقیق در چهار فصل ارائه شده است:
فصل اول: «تعاریف و کلیات»
* تعریف حجت
* اقسام حجت
* قطع و احکام آن
فصل دوم: «مباحث حجت در علم اصول فقه»
* گفتار اول: موضوع مباحث حجت
* گفتار دوم: تفاوت اماره و اصل عملی در مبحث حجت اصولی
* گفتار سوم: ماهیت ظن و انواع آن
فصل سوم: «مباحث حجت در علم منطق»
* گفتار اول: قیاس و تبیین معلومات تصدیقیه
* گفتار دوم: طرق استدلال
فصل چهارم: «تبیین رابطه و نسبت حجت اصولی و منطقی»
* تأثیر منطق در علم اصول
* تحلیل ویژگی‌های مشترک و وجوه شباهت و افتراق حجت اصولی و منطقی
* قیاس استنباط
* قیاس منطقی و فرق آن با قیاس اصولی
نتیجه.
