چکیده
مدینه نخستین پایتخت جهان اسلام یکی از شناخته شده ترین شهرهای جهان اسلام است. جغرافیای زیستی مدینه تابع عوامل گوناگون تاریخی اعم از اقتصادی و سیاسی است. تصور رایج از مدینه این است که شهری به نام یثرب وجود داشته که پیامبر نام آن را به مدینه تغییر داد و این شهر طی سده ها به حیات خود ادامه داد و در دوره معاصر نیز همچون شهرها گسترش یافت. این درحالی است که امروزه از یک سو برخی سکونتگاه های پیشین این منطقه همچنان خالی از سکنه است و از سوی دیگر ساخت و سازهایی در مناطقی که پیش از این مسکونی نبودند صورت گرفته است. این مقاله در صدد پاسخ به این پرسش است که جغرافیای زیستی این منطقه در دوره های یثرب کهن، پیش از اسلام، صدر اسلام، سده های میانی، دوره جدید و دوره معاصر چه تحولات بنیادینی به خود دیده است.
واژه های کلیدی: مدینه، یثرب، جغرافیا، جغرافیای زیستی، جغرافیای تاریخی
