چکیده:

 بندگی خدا از سوی انسان در قالب عبادت، بروز پیدا می‌کند اما این عبادت زمانی ارزش خواهد داشت که برخوردار از عبودیت و برخاسته از آن باشد. پژوهش حاضر با روش توصیفی تحلیلی به بررسی حقیقت عبادت و رابطه آن با عبودیت پرداخته است. عبادت به‌معنای برقراری ارتباط با معبود و بیان احساسات نسبت به اوست. این عبادت می‌تواند به‌صورت لفظی و یا در قالب پرستش عملی صورت بگیرد. قرآن کریم، هدف از خلقت انسان و بعثت انبیا را عبادت خدا دانسته است و بلکه در جهان آفرینش، تمام موجودات نیازمند عبادت خدا هستند. حقیقت عبادت، اظهار خضوع و خشوع بی‌نهایت و انقطاع از خلق در محضر حق است که البته تنها در پرتو اخلاق می‌توان به این حقیقت دست یافت. بر اساس آیات قرآن و روایات، عبادت صحیح می‌تواند آثاری مانند عدم غفلت از خدا، رسیدن به مقام یقین و شهود، قرب الهی، استجابت دعا و درمان بیماری‌های جسم و روح را در پی داشته باشد؛ و اما عبودیت به‌معنای اطاعت و فرمان‌برداری مطلق، همراه با سرسپردگی و تسلیم بی‌قید و شرط در برابر اراده و فرمان معبود است. در قرآن، پیامبران و مقربان درگاه الهی با عنوان «عبد» یاد شده‌اند. عرفای اسلامی هم عنوان و مقام «عبدالله» را برای آخرین و بالاترین مرتبه عبودیت به کار برده‌اند و هر کسی را شایسته این مقام نمی‌دانند. دستیابی به رحمت و علم الهی، عدم تسلط شیطان، عدم عصیان، رسیدن به قدرت و توانایی و بهشت جاویدان از آثار عبودیت است. میان عبادت و عبودیت، رابطه عام و خاص مطلق وجود دارد یعنی هر عبادتی عبودیت نیست ولی هر عبودیتی، عبادت است. همچنین عبودیت از نظر آموزه‌های اسلامی، برتر و مقدم بر عبادت است و اصل دین بر عبودیت استوار است نه عبادت، در مجموع، عبادت و عبودیتی مطلوب شارع است که بدون افراط و تفریط باشد و هیچ‌گونه محدودیت، بدعت و تحریفی در آن صورت نگیرد.

فصول پایان‌نامه:

 این تحقیق دارای سه بخش می‌باشد:
بخش اول: «عبادت»
* فصل اول: معنی عبادت
معنای لغوی عبادت
معنای اصطلاحی عبادت
* فصل دوم: اهمیت عبادت
عبادت، هدف از بعثت انبیاء
عبادت، هدف از خلقت انسان‌ها
عبادت نیاز مشترک همه موجودات
* فصل سوم: حقیقت عبادت
اخلاص در عبادت
مراتب اخلاص در عبادت
پاسخ به شبهه اخلاص در عبادت
* فصل چهارم: آثار عبادت
بخش دوم: «عبودیت»
* فصل اول: معنی عبودیت
* فصل دوم: اهمیت عبودیت
* فصل سوم: حقیقت عبودیت
اخلاص در عبودیت
  پاسخ به شبهه اخلاص در عبودیت
* فصل چهارم: آثار عبودیت
بخش سوم: «عبادت و عبودیت»
* فصل اول: رابطه عبادت با عبودیت
* فصل دوم: عبادت و عبودیت مطلوب و ممنوع
نتیجه نهایی بحث.

نوشتن دیدگاه